Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến (trái) trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Thông tấn
Chiều 26/8, Thứ trưởng Bộ TN&MT Bùi Cách Tuyến đã tham gia giải đáp những thắc mắc xung quanh Luật BVMT 2014 trong chương trình truyền hình Môi trường và phát triển bền vững trên kênh Truyền hình Thông tấn. Phóng viên Cổng thông tin điện tử đã ghi lại nội dung chính cuộc trò chuyện này.
* Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Bảo vệ Môi trường (BVMT) sửa đổi 2014. Thứ trưởng có thể cho biết ý nghĩa và tầm quan trọng của việc thông qua Luật lần này?
Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Tháng 6/2014, Quốc hội đã thông qua Luật BVMT 2014. Đây là một sự nỗ lực của Bộ TN&MT trong suốt 3 năm (2012 – 2014), thể hiện được tinh thần, chủ trương, quan điểm của Đảng qua nhiều thời kì, đặc biệt là Nghị quyết 24 – NQ/TW về “Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường”. Mặt khác, Luật BVMT lần này cũng thể hiện tinh thần của Hiến pháp 2013. Đó là quyền của người dân được sống trong môi trường trong lành. Nhiều quan điểm về khoa học cũng đã được đưa vào Luật để phù hợp với công tác bảo vệ môi trường trên phạm vi toàn thế giới. Luật cũng đã khắc phục được những điểm còn tồn tại, bất cập trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Có thể nói, đây là một thành tựu của ngành TN&MT trong suốt thời gian vừa rồi.
* Luật BVMT 2014 gồm 20 Chương và 170 Điều so với Luật BVMT 2005 gồm 15 Chương và 136 Điều có những điểm cơ bản gì mới, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Luật BVMT 2014 có nhiều điểm mới so với Luật BVMT 2005.
Thứ nhất là quy hoạch BVMT, một phạm vi hẹp hơn của quy hoạch môi trường, góp phần phục vụ cho chất lượng cuộc sống của con người.
Thứ hai là việc đánh giá tác động môi trường chiến lược có giới hạn hơn, tập trung vào các chiến lược, các quy hoạch, giảm bớt những kế hoạch cần phải đánh giá tác động môi trường.
Thứ ba là kế hoạch BVMT, một thuật ngữ mới được đưa ra dựa trên cam kết BVMT ở Luật cũ. Tuy nhiên, trong kế hoạch BVMT có những khía cạnh mới, tiến bộ hơn và có thể dễ dàng áp dụng trong điều kiện xã hội hiện nay.
Thứ tư là trong Luật BVMT 2014 là có một chương riêng về biến đổi khí hậu. Như chúng ta đã biết, biến đổi khí hậu (BĐKH) là một vấn đề lớn của thế giới cũng như Việt Nam, một quốc gia có bờ biển dài, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng của BĐKH.
Thứ năm là trong Luật BVMT 2014 có một chương về BVMT biển, hải đảo. Đây là chương tổng quát, đưa ra những vấn đề mang tính nguyên tắc để tạo nên sự thống nhất về Luật BVMT. Những chi tiết sẽ được hình thành trong Luật TNMT biển và hải đảo mà Bộ TN&MT chuẩn bị trình Quốc hội phê duyệt và ban hành sau này.
Thứ sáu là Luật BVMT 2014 có những quy định rõ ràng về trách nhiệm của các Bộ, ngành với một sự phân công rất chặt chẽ. Như Điều 141, 142 của Luật BVMT 2014, quy định giao cho Bộ trưởng Bộ TN&MT chịu trách nhiệm trước Chính phủ về tất cả những việc liên quan tới các văn bản pháp quy dưới Luật. Các Bộ, ngành khác cũng tham gia hoặc chủ trì để triển khai các khía cạnh của Luật BVMT.
Thứ bảy là Luật BVMT 2014 bổ sung những khái niệm mới như khái niệm về tăng trưởng xanh, cơ sở và sản phẩm thân thiện với môi trường, quy định về những phòng thí nghiệm, cơ sở nghiên cứu có liên quan đến chất độc da cam (Dioxin)
Điểm mới thứ tám cũng rất quan trọng. Đó là đề cập đến vai trò của các tổ chức xã hội như Mặt trận Tổ quốc tham gia vào công tác BVMT như thế nào? Trong Luật đã có những quy định đề cao vai trò của các tổ chức trong việc chung tay với cộng đồng tham gia BVMT.
* Thứ trưởng có thể cho biết Bộ TN&MT đã và đang triển khai kế hoạch gì để thực hiện khi Luật BVMT chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2015?
Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến: Ngày 1/1/2015, Luật BVMT 2014 chính thức có hiệu lực cũng là ngày mà các văn bản dưới luật như Nghị định, Thông tư quan trọng có hiệu lực để có thể áp dụng ngay vào cuộc sống. Vì vậy, trong thời gian vừa qua và sắp tới đây, các đơn vị liên quan ở trong Bộ TN&MT hết sức tích cực chuẩn bị các văn bản có liên quan để trình Chính phủ kịp ban hành và có hiệu lực cùng vào thời điểm 1/1/2015. Chẳng hạn như một Nghị định chung để giải thích các điều của Luật BVMT, một Nghị định liên quan đến vấn đề quy hoạch BVMT, đánh giá môi trường chiến lược, tác động môi trường, cam kết BVMT, quản lí chất thải và phế liệu,…
Bộ đã chuẩn bị kế hoạch để in ấn các tài liệu giấy của Luật để truyền thông, phổ biến sâu rộng trong xã hội, mở các cuộc hội thảo tuyên truyền nội dung của Luật trên phạm vi cả nước. Bộ cũng đã chuẩn bị kế hoạch phổ biến Luật chuyển Bộ Tư pháp để tuyên truyền, phổ biến những nội dung quan trọng cốt yếu của Luật.
Về phía nội bộ ngành, Bộ TN&MT đã tổ chức các cuộc họp phổ biến nội dung của Luật BVMT 2014 trong nội bộ Bộ TN&MT cũng như Tổng Cục Môi trường.
* Xin trân trọng cám ơn Thứ trưởng!