Đây là mốc son đánh dấu sự hợp tác quan trọng giữa hai Chính phủ.
Tham dự cuộc họp, về phía Việt Nam có lãnh đạo Vụ Hợp tác quốc tế, Vụ Kế hoạch; Vụ Tài chính; Vụ Khoa học Công nghệ; lãnh đạo các Tổng cục, các viện nghiên cứu trực thuộc Bộ. Về phía Nhật Bản có đại diện đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, đại diện Cục Chính sách thương mại, các phòng trực thuộc Cục Tài nguyên năng lượng, Cục Chính sách thông thương, Chủ tịch NEDO và Phó Giám đốc Công ty Hitachi.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang và Bộ trưởng MOTEGI Toshimitsu đã trao đổi về 5 vấn đề tài nguyên môi trường ở Việt Nam. Thứ nhất, về lĩnh vực khảo sát, khai thác, chế biến đất hiếm tại Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết, Bộ TN&MT mong muốn hợp tác với Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) trên tinh thần của Bản thỏa thuận do Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Nhật Bản ký kết vào tháng 10 năm 2011. Theo đó, từ năm 2008 đến năm 2011, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã phối họp với Tổng Công ty Dầu, Khí và Kim loại Quốc gia Nhật Bản (JOGMEC) thực hiện Đề án hợp tác điều tra cơ bản địa chất về các nguyên tố đất hiếm tại các tỉnh Lào Cai, Yên Bái và Lai Châu, Việt Nam. Thực hiện thỏa thuận của hai Chính phủ, Bộ TN&MT đã cấp Giấy phép thăm dò khoáng sản cho Công ty cố phần đất hiếm Lai Châu - VIMICO, để thăm dò quặng đất hiếm mỏ Đông Pao, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu. Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang đề nghị, Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam xây dựng Hướng dẫn kỹ thuật lập báo cáo Đánh giá tác động môi trường cho loại hình công nghiệp khai thác và chế biến quặng đất hiếm và đào tạo cán bộ kỹ thuật, quản lý trong lĩnh vực này.
Thứ hai, về các hoạt động hợp tác trong xây dựng cơ chế tín chỉ chung (JCM), Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang chia sẻ, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải về việc xây dựng thỏa thuận với Nhật Bản về Cơ chế tín chỉ chung (Joint Crediting Mechanism - JCM), Bộ TN&MT đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tiến hành đàm phán với Nhật Bản để xây dựng tài liệu JCM và cơ chế thực hiện tại Việt Nam. Bộ trưởng MOTEGI Toshimitsu đánh giá, cơ chế tín chỉ chung chính là biểu tượng cho sự hợp tác Nhật Bản – Việt Nam. Hai bên cùng đồng thuận đi đến quyết định, sẽ thành lập Ủy ban Hỗn hợp thực hiện JCM và hoàn thiện bản Hướng dẫn thực hiện JCM.
Thứ ba, về Đối thoại chính sách kế hoạch viện trợ xanh (GAP): Qua 14 năm, Đối thoại chính sách GAP do hai Bộ TN&MT Việt Nam và Bộ METI Nhật Bản thực hiện đã đạt được nhiều thành tựu cho bảo vệ môi trường của Việt Nam. Kết quả gần đây nhất của Đối thoại chính sách GAP là 2 Dự án: Dự án “Hệ thống người kiểm soát ô nhiễm” và dự án mẫu “Hệ thống xử lý chất thải công nghiệp phát điện tại Nam Sơn, Sóc Sơn, Hà Nội” do Tổ chức NEDO tài trợ. Trước đề nghị nhân rộng dự án mẫu về hệ thống xử lý chất thải công nghiệp phát điện trong tương lai của Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang, Bộ trưởng MOTEGI Toshimitsu cho biết, Nhật Bản đang xúc tiến cải thiện tích cực môi trường Việt Nam và phối hợp chặt chẽ với Bộ TN&MT để triển khai dự án trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Thứ tư, về việc hợp tác điện hạt nhân: Được biết, hiện nay, Việt Nam đang triển khai các dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân, trong đó Nhật Bản là đối tác hợp tác xây dựng 2 lò phản ứng hạt nhân tại địa điểm nhà máy điện hạt nhân thứ 2 thuộc tỉnh Ninh Thuận. Bộ trưởng MOTEGI Toshimitsu khẳng định, Nhật Bản sẽ chia sẻ kinh nghiệm trong việc xây dựng nhà máy với mức độ an toàn cao, công bố công khai các công nghệ đã sử dụng, trong đó có cả đánh giá tác động môi trường. Bộ TN&MT đề nghị phía Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ thực hiện dự án “Thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về đánh giá tác động môi trường”.
Cuối cùng, về Sáng kiến Việt Nhật 4: Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết, Bộ TN&MT đã tham gia vào một số Nhóm công tác liên chính phủ Việt Nam - Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực như kinh tế, thương mại, công nghiệp… ,tham gia thực hiện một số hành động trong Sáng kiến Việt Nhật 4, như việc dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về “Quy định về thu hồi, xử lý sản phẩm thải bỏ”. Sắp tới, Sáng kiến Việt Nhật 5 có một số nội dung liên quan đến vấn đề môi trường và đất đai, Bộ TN&MT sẽ tiếp tục hợp tác với phía Nhật Bản để triển khai các nội dung chính sách này.
Đồng thuận với các đề xuất của Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang, Bộ trưởng MOTEGI Toshimitsu khẳng định, Nhật Bản sẽ luôn hợp tác, giúp đỡ Việt Nam về các lĩnh vực tài nguyên môi trường, giữ vững mối quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa hai quốc gia.
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang và
Bộ trưởng MOTEGI Toshimitsu ký kết Bản ghi nhớ
Toàn cảnh buổi tiếp